Δ’ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Η βία μέσα στην οικογένεια: Πότε, πού και γιατί μου συμβαίνει;
Την Τρίτη 15 Νοεμβρίου 2022 πραγματοποιήθηκε το τέταρτο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που διοργάνωσε το Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων του Δήμου Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο υλοποίησης του προγράμματος «Επισιτιστικής και Βασικής Υλικής Συνδρομής του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας για τους Απόρους (ΤΕΒΑ/FEAD)» και των Συνοδευτικών μέτρων. Καλεσμένοι στη δράση ήταν ωφελούμενες γυναίκες του προγράμματος ΤΕΒΑ των Δήμων Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς και Πυλαίας – Χορτιάτη, ηλικίας 35-55 ετών, ενώ η εκδήλωση ήταν ανοιχτή και σε όλους τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής.
Θέμα της εκδήλωσης ήταν «Η βία μέσα στην οικογένεια: Πότε, πού και γιατί μου συμβαίνει;» και στόχος ήταν η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των ωφελούμενων και του κοινού σε θέματα ενδοοικογενειακής βίας και κακοποίησης των γυναικών. Στη δράση συμμετείχε επιστημονικό προσωπικό του Ξενώνα Γυναικών Θυμάτων Βίας και των Παιδιών τους του Δήμου Θεσσαλονίκης.
Παρακάτω ακολουθεί η περίληψη των παρουσιάσεων των κεντρικών ομιλητριών.
Έμφυλη Βία: Παρουσίαση ορισμών και ανάλυση μορφών (Κατσικά Χριστίνα, Κοινωνική Λειτουργός):
H ενδοοικογενειακή βία θεωρείται μία από τις κυριότερες μορφές έμφυλης βίας, ωστόσο για να μπορέσει να γίνει κατανοητή, θα πρέπει πρωτίστως να εξηγηθεί τί είναι η έμφυλη βία. Στο πλαίσιο της παρουσίασης «Έμφυλη Βία: Παρουσίαση ορισμών και ανάλυση μορφών» δόθηκε ο ορισμός της έμφυλης βίας, τα είδη και οι μορφές που αυτή μπορεί να λάβει και συζητήθηκαν εκτενώς, κάποιες από τις μορφές που συναντώνται συχνά, σύμφωνα με επίσημες έρευνες, στην οικογένεια. Μεγάλη έμφαση δόθηκε στην έννοια της συναίνεσης και στις σχέσεις εξουσίας μεταξύ των φύλων, με σκοπό να γίνει πλήρως κατανοητή η πηγή οποιασδήποτε μορφής έμφυλης βίας.
Την παρουσίαση εμπλούτισε το οπτικοακουστικό υλικό, πιο συγκεκριμένα, η χρήση ταινίας μικρού μήκους από καμπάνια που αφορά στην Καταπολέμηση της Ενδοοικογενειακής βίας, καθώς και 3 case studies και ένα ερωτηματολόγιο Σωστού-Λάθους. Τα προαναφερθέντα εργαλεία, σε συνδυασμό με την θεωρητική προσέγγιση της έμφυλης και της ενδοοικογενειακής βίας, αποσκοπούσαν στο να διεγείρουν το ενδιαφέρον του κοινού, να προάγουν τη συμμετοχή και να ανοίξει μία συζήτηση κατά την οποία θα δινόταν βήμα έκφρασης στις ίδιες τις γυναίκες του ακροατηρίου.
Η παρουσίαση ολοκληρώθηκε με την διαφάνεια τηλεφωνικών γραμμών και φορέων στους οποίους μπορεί να απευθυνθεί οποιοδήποτε άτομο υπόκειται έμφυλη και ενδοοικογενειακή βία.
Ενδοοικογενειακή βία – Gaslighting και κύκλος της βίας (Μποζίνη Σοφία, Ψυχολόγος):
Η παρουσίαση με θέμα «Ενδοοικογενειακή βία – Gaslighting και κύκλος της βίας» αρχικά εστιάστηκε στο Gas lighting στα πλαίσια της ενδοοικογενειακής βίας, που αποτελεί μια μορφή ψυχολογικής βίας και είναι δύσκολο να αναγνωριστεί. Χρησιμοποιήθηκαν παραδείγματα για την καλύτερη κατανόηση και αναγνώριση του. Στη συνέχεια αναλύθηκε διεξοδικά ο κύκλος της βίας όπου αναφέρθηκαν τα 3 στάδια και επεξηγήθηκαν εκτενώς. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στους λόγους για τους οποίους δεν φεύγει μια γυναίκα από μια κακοποιητική σχέση. Χρησιμοποιήθηκε οπτικοακουστικό υλικό και συγκεκριμένα ένα – μικρής διάρκειας- video σε αντιδιαστολή με την πραγματική ιστορία μιας γυναίκας που φιλοξενήθηκε σε ξενώνα κακοποιημένων γυναικών. Τέλος, αναφέρθηκαν επιγραμματικά κάποια στερεότυπα που κατέχουν κυρίαρχη θέση στην ελληνική κοινωνία.
Παιδί και βία μέσα στην οικογένεια (Δρ. Καραπά Στέλλα, Ψυχολόγος – Παιδοψυχολόγος):
Η παρουσίαση έχει τίτλο ‘‘Παιδί και βία στην οικογένεια’’ και η εστίαση τοποθετήθηκε στις επιδράσεις που το βίωμα της κακοποίησης εντός της οικογένειας έχει επάνω στο παιδί. Ειδικότερα, παρουσιάστηκαν κάποια κεντρικά σημεία των συνεπειών της εμπειρίας ή μαρτυρίας της κακοποίησης, στη σωματική υγεία και ανάπτυξη των παιδιών. Τα υψηλά επίπεδα άγχους και η ταυτόχρονη έκκριση συγκεκριμένων ορμονών στον εγκέφαλο του παιδιού, μπορούν να οδηγήσουν σε μόνιμες εγκεφαλικές ανατομικές διαφορές, προβλήματα και δυσκολίες στην ανάπτυξη της γλώσσας και επικοινωνίας, την απόκτηση τικ και άλλων αγχωδών σωματικών αντιδράσεων αλλά και την υιοθέτηση συγκεκριμένων προτύπων επεξεργασίας των ερεθισμάτων του περιβάλλοντος. Ιδιαίτερη αναφορά και ανάλυση έγινε στις επιπτώσεις στην ψυχική υγεία, με την εμφάνιση συγκεκριμένων συχνών προβλημάτων, όπως η κατάθλιψη και το μετατραυματικό στρες, αλλά και συμπεριφορικών προβλημάτων όπως η αύξηση της επιθετικότητας, τα προβλήματα στις στενές διαπροσωπικές σχέσεις, τη σχολική πρόοδο και την κοινωνική προσαρμογή. Τέλος, η παρουσίαση έκλεισε με την υπογράμμιση των μακροπρόθεσμων συνεπειών για το παιδί, οι οποίες εκτείνονται σε όλη την διάρκεια της ενήλικης ζωής, όπως η αναπαραγωγή του κύκλου της βίας, η περιορισμένη πρόσβαση σε ευκαιρίες εξέλιξης αλλά και η υιοθέτηση αυτοκαταστροφικών συμπεριφορών όπως η χρήση αλκοόλ και ουσιών αλλά και η εμπλοκή στην παραβατικότητα.
Τη διοργάνωση επιμελήθηκε η ομάδα του ΤΕΒΑ, Βενετία Σιργούδη (Οικονομολόγος), Γλυκερία Σταματοπούλου (Κοινωνιολόγος), Βαλασία Τοκμακίδου (Διατροφολόγος – Διαιτολόγος), Δήμητρα Γεωργάκη (Νομικός). Στην ιστοσελίδα του προγράμματος είναι διαθέσιμα τα αρχεία των παρουσιάσεων (pdf) και περισσότερες πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό από τη δράση.
