Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε, την Πέμπτη 19 Μαρτίου 2020, να δημιουργήσει, στο πλαίσιο του μηχανισμού rescEU, ένα στρατηγικό απόθεμα ιατρικού εξοπλισμού, π.χ. αναπνευστήρων και προστατευτικών μασκών, ώστε να βοηθήσει τις χώρες της ΕΕ στο πλαίσιο της πανδημίας της COVID-19.
Η Πρόεδρος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Με το πρώτο κοινό ευρωπαϊκό απόθεμα ιατρικού εξοπλισμού έκτακτης ανάγκης, η αλληλεγγύη της ΕΕ γίνεται πράξη. Το απόθεμα θα ωφελήσει όλα τα κράτη μέλη και όλους τους πολίτες μας. Η αλληλοβοήθεια είναι μονόδρομος.»
Το τμήμα του αποθέματος που αφορά ιατρικό υλικό περιλαμβάνει τα εξής:
- ιατρικό εξοπλισμό εντατικής θεραπείας, όπως οι αναπνευστήρες,
- μέσα ατομικής προστασίας, όπως οι μάσκες πολλαπλών χρήσεων,
- εμβόλια και θεραπευτικά μέσα,
- υλικά εργαστηρίου.
Πώς λειτουργεί το απόθεμα rescEU
- Το απόθεμα θα φιλοξενείται από ένα ή περισσότερα κράτη μέλη. Το κράτος φιλοξενίας θα είναι υπεύθυνο για τον εφοδιασμό του εξοπλισμού.
- Η Επιτροπή θα χρηματοδοτεί το 90 % του αποθέματος. Το Κέντρο Συντονισμού Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών θα διαχειρίζεται τη διανομή του εξοπλισμού, ώστε να διατίθεται εκεί όπου χρειάζεται περισσότερο.
- Ο αρχικός προϋπολογισμός της ΕΕ για το απόθεμα ανέρχεται σε 50 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων 40 εκατ. ευρώ τελούν υπό την έγκριση των αρμόδιων για τον προϋπολογισμό αρχών.
Επιπλέον, στο πλαίσιο της συμφωνίας κοινής προμήθειας, τα κράτη μέλη βρίσκονται σε διαδικασία αγοράς μέσων ατομικής προστασίας, αναπνευστήρων, και υλικών που είναι αναγκαία για τη διενέργεια δοκιμών για τον κοροναϊό. Αυτή η συντονισμένη προσέγγιση θέτει τα κράτη μέλη σε ισχυρή θέση όταν διαπραγματεύονται με τη βιομηχανία σχετικά με τη διαθεσιμότητα και την τιμή των ιατρικών προϊόντων.
Επόμενα βήματα
Μόλις το μέτρο τεθεί σε ισχύ, την Παρασκευή 20 Μαρτίου, όποιο κράτος μέλος επιθυμεί να φιλοξενήσει αποθέματα rescEU μπορεί να υποβάλει αίτηση για άμεση επιχορήγηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η άμεση επιχορήγηση καλύπτει το 90 % των δαπανών του αποθέματος, ενώ το υπόλοιπο 10 % βαρύνει το κράτος μέλος.
Ιστορικό
Το rescEU αποτελεί τμήμα του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ, ο οποίος ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ των συμμετεχόντων κρατών στον τομέα της πολιτικής προστασίας, με σκοπό τη βελτίωση της πρόληψης, της ετοιμότητας και της ανταπόκρισης σε καταστροφές. Η πρόταση αναβαθμίζει το αποθεματικό πόρων του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ (rescEU), το οποίο ήδη περιλαμβάνει πυροσβεστικά αεροσκάφη και ελικόπτερα. Μέσω του μηχανισμού, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή διαδραματίζει καίριο ρόλο στον συντονισμό της ανταπόκρισης σε καταστροφές εντός και εκτός Ευρώπης.
Όταν η κλίμακα μιας κατάστασης έκτακτης ανάγκης ξεπερνά τις ικανότητες μιας χώρας να ανταποκριθεί σε αυτήν, η πληττόμενη χώρα μπορεί να ζητήσει βοήθεια μέσω του μηχανισμού.
Σήμερα, συμμετέχουν στον μηχανισμό όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και η Ισλανδία, η Νορβηγία, η Σερβία, η Βόρεια Μακεδονία, το Μαυροβούνιο και η Τουρκία. Από τη σύστασή του το 2001, ο μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ έχει ανταποκριθεί σε περισσότερα από 330 αιτήματα συνδρομής εντός και εκτός ΕΕ.
Για περισσότερες πληροφορίες
Ενημερωτικό δελτίο: Μηχανισμός πολιτικής προστασίας της ΕΕ
Ενημερωτικό δελτίο στα αγγλικά: Press Release in English
