O Δήμος Θεσσαλονίκης υλοποιεί σε συνεργασία με άλλους φορείς από Ελλάδα και Ιταλία, το έργο «Implementation of a forecAsting System for urban heaT Island effect for the development of urban adaptation strategies – LIFE ASTI» (Εφαρμογή συστήματος πρόγνωσης της αστικής θερμικής νησίδας με σκοπό την ανάπτυξη στρατηγικών αστικής προσαρμογής). Το έργο συγχρηματοδοτείται από το πρόγραμμα LIFE 2014 – 2020 με συνολικό προϋπολογισμό 1.265.395 €, διάρκεια υλοποίησης 36 μήνες και ημερομηνία έναρξης την 1η Σεπτεμβρίου 2018. Στο εταιρικό σχήμα του έργου συμμετέχουν:
- Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (Τμήμα Φυσικής, Τομέας Εφαρμογών Φυσικής και Φυσικής Περιβάλλοντος) (Συντονιστής εταίρος του έργου)
- Azienda Sanitaria Locale Roma 1
- Geospatial Enabling Technologies Ltd.
- Institute of Atmospheric Sciences and Climate, National Research Council of Italy
- Δήμος Θεσσαλονίκης και
- Ομάδα Σύμπραξις.
Στο πλαίσιο υλοποίησης του έργου, τη Δευτέρα 7 Οκτωβρίου 2019 πραγματοποιήθηκε στην Αίθουσα Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Θεσσαλονίκης Ημερίδα (Local Conference), με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με το φαινόμενο της Αστικής Θερμικής Νησίδας (ΑΘΝ), τις επιπτώσεις του στην υγεία και τους κλιματικούς κινδύνους. Τους συμμετέχοντες στην ημερίδα χαιρέτησε ο Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος και Βιώσιμης Κινητικότητας, κ. Σωκράτης Δημητριάδης, ο οποίος μεταξύ άλλων, τόνισε πόσο σημαντικές είναι για τον Δήμο τέτοιου είδους συνεργασίες και πως το έργο LIFE ASTI θα βοηθήσει τον Δήμο στην εκπλήρωση, τόσο των τυπικών όσο και ουσιαστικών υποχρεώσεων που πηγάζουν από τη συμμετοχή του στο Νέο Σύμφωνο των Δημάρχων για το Κλίμα και την Ενέργεια.
Την ημερίδα παρακολούθησαν περισσότεροι από 50 παρευρισκόμενοι, οι οποίοι ενημερώθηκαν για θέματα όπως «Δράσεις ευρωπαϊκής πολιτικής για την κλιματική αλλαγή», «Προκλήσεις και επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη Μεσόγειο», «Εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων διαχείρισης αστικών οικοσυστημάτων για τη βελτίωση των οικολογικών συνθηκών των πόλεων», αλλά και ειδικά θέματα που αφορούν το ίδιο το έργο LIFE ASTI, όπως την έως σήμερα εξέλιξη του έργου, τις δράσεις Επικοινωνίας και Διάχυσης που το αφορούν, τη διαδικτυακή πλατφόρμα και εφαρμογή για κινητά του έργου που θα αναπτυχθεί, αλλά και για σχετικές χρηματοδοτούμενες πρωτοβουλίες που ο Δήμος Θεσσαλονίκης υλοποίησε, υλοποιεί ή θα υλοποιήσει το επόμενο χρονικό διάστημα.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε στην Ημερίδα: “Oι περισσότεροι κάτοικοι των πόλεων, γνωρίζουν ότι οι θερμοκρασίες στο κέντρο της πόλης είναι υψηλότερες απ’ ό,τι στην ύπαιθρο. Αυτό οφείλεται στο φαινόμενο που ονομάζεται Αστική Θερμική Νησίδα (ΑΘΝ). Στόχος του έργου LIFE ASTI είναι να προσαρμοστούμε καλύτερα στις επιπτώσεις της αστικής θερμικής νησίδας αλλά και να προτείνουμε λύσεις οι οποίες θα βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του φαινομένου”.
Οι εργασίες της ημερίδας οδήγησαν στην επισήμανση ορισμένων χρήσιμων πληροφοριών, μερικές από τις οποίες συνοψίζονται παρακάτω:
- Η εκτεταμένη αστικοποίηση πυροδοτεί σημαντικές τροποποιήσεις στη σύσταση της ατμόσφαιρας και του εδάφους, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα τη μεταβολή του θερμικού κλίματος και την αύξηση της θερμοκρασίας στις αστικές περιοχές σε σύγκριση με τις γειτονικές μη-αστικές. Το φαινόμενο της ΑΘΝ επιφέρει επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία, που θα γίνουν εντονότερες καθώς η διάρκεια των επεισοδίων καύσωνα αναμένεται να αυξηθεί εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το Νοέμβριο του 2018 στρατηγική για μια κλιματική ουδέτερη οικονομία προς το 2050, παρέχοντας μια αποδοτική ως προς το κόστος πορεία προς την επίτευξη του στόχου των μηδενικών καθαρών εκπομπών
- Η συνδυασμένη επίδραση της θέρμανσης και της μείωσης των βροχοπτώσεων για το σενάριο αύξησης της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 2ο C αναμένεται να οδηγήσει σε γενική αύξηση της ξηρασίας και κίνδυνο ερημοποίησης περιοχών γύρω από τη Μεσόγειο, ενώ η διαθεσιμότητα γλυκού νερού είναι πιθανό να μειωθεί κατά 2 – 15%
- Υπάρχουν σημαντικές τεχνικές λύσεις που μπορούν να συμπεριληφθούν στον αστικό σχεδιασμό και να εφαρμοσθούν από τους αρμόδιους φορείς για το μετριασμό του φαινομένου της ΑΘΝ και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή
- Οι σύγχρονες διαδικτυακές εφαρμογές, όπως αυτή που αναπτύσσεται μέσω του έργου LIFE ASTI, αποτελούν ισχυρό εργαλείο για τους Δήμους στις προσπάθειές τους για την προσαρμογή των πόλεων στην κλιματική αλλαγή.
Υπενθυμίζουμε ότι το έργο LIFE ASTI επικεντρώνεται στην αντιμετώπιση των συνεπειών της ΑΘΝ στην ανθρώπινη θνησιμότητα με την ανάπτυξη και αξιολόγηση ενός συστήματος αριθμητικών μοντέλων που θα οδηγεί στη βραχυχρόνια πρόβλεψη και τη μελλοντική προβολή του φαινομένου της ΑΘΝ σε δύο Μεσογειακές πόλεις: τη Θεσσαλονίκη και τη Ρώμη.
Αυτό το σύστημα μοντέλων θα παράγει υψηλής ποιότητας προγνωστικά προϊόντα, όπως οι βιοκλιματικοί δείκτες και οι Θερμο-ημέρες Ψύξης/Θέρμανσης που εκτιμούν τις ενεργειακές ανάγκες των κτιρίων. Επιπλέον, το σύστημα μοντέλων θα καθοδηγεί το Σύστημα Προειδοποίησης Υγείας που θα εφαρμοστεί και στις δύο πόλεις και θα στοχεύει στην ενημέρωση των αρμοδίων αρχών, του ευρέος πληθυσμού αλλά και της επιστημονικής κοινότητας.
Για τη συνεχή ενημέρωση σχετικά με θέματα που αφορούν την κλιματική αλλαγή, γενικά, αλλά και για τις συγκεκριμένες δράσεις του έργου LIFE ASTI μπορείτε να ενημερώνεστε από την ιστοσελίδα του έργου (https://lifeasti.eu/) και από την παρουσία του στα διάφορα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook, Twitter και YouTube), καθώς και με την απευθείας επικοινωνία με κάποιον από τους εταίρους του έργου.
