Η πόλη της Θεσσαλονίκης ιδρύθηκε το 315 π.Χ. και έλαβε το όνομά της από την πριγκίπισσα της Μακεδονίας, αδελφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, Θεσσαλονίκη. Αποτελεί μία ιστορική πόλη που εξελίχτηκε σε ένα από τα σημαντικότερα αστικά κέντρα της Ελλάδας. Χάρη στη γεωγραφική θέση της στη βορειοδυτική γωνία του Αιγαίου, η Θεσσαλονίκη μετατράπηκε από νωρίς σε μία πολυεθνική μητρόπολη. Έλληνες, Ρωμαίοι, Οθωμανοί Τούρκοι, Σλάβοι και Εβραίοι πέρασαν από την πόλη μέσα στους αιώνες, αφήνοντας το ανεξίτηλο σημάδι τους στην πολιτιστική κληρονομιά και την αρχιτεκτονική της.
Η δυτική ακτή, συμπεριλαμβανομένου και του λιμανιού της πόλης, αποτελούσε για πολλά χρόνια βιομηχανική ζώνη, ενώ είναι τοποθετημένη σε μία στρατηγική θέση που δύναται να προωθήσει την ανάπτυξη της πόλης και την αναγέννησή της σε ένα σύγχρονο αστικό κέντρο διεθνούς βεληνεκούς. Δυστυχώς, όμως, σήμερα το δυτικό παραλιακό μέτωπο της πόλης είναι μια υποβαθμισμένη αστική περιοχή που αντιπροσωπεύει ίσως μια από τις πιο υπανάπτυκτες περιοχές της πόλης, αποδυναμώνοντας έτσι την εικόνα της, τη βιωσιμότητα και την παραγωγικότητά της. Αρκετές υπήρξαν οι προηγούμενες πρωτοβουλίες και προσπάθειες για την προώθηση της αλλαγής με γνώμονα την αστική ανάπτυξη της περιοχής, χωρίς όμως κάποιο θετικό αποτέλεσμα. Η πρόκληση παραμένει ακόμα.
Ο Αρχιτεκτονικός Διαγωνισμός «ArXellence 2» είναι ένας ανοιχτός Διεθνής Διαγωνισμός Ιδεών, με δωρεάν συμμετοχή, που στοχεύει να αναδείξει τον καινοτόμο σχεδιασμό ως το ιδανικό εργαλείο για τη δημιουργία και την επιτυχία ενός νέου Επιχειρηματικού Κέντρου στη Θεσσαλονίκη. Ο διαγωνισμός χρηματοδοτείται και οργανώνεται από την ALUMIL – Ελληνική πολυεθνική εταιρεία με έδρα στην Ελλάδα που εξειδικεύεται στην ανάπτυξη προηγμένων αρχιτεκτονικών συστημάτων αλουμινίου – και έχει εγκριθεί και επικυρωθεί από τη Διεθνή Ένωση Αρχιτεκτόνων (UIA). Διεξάγεται σύμφωνα με τους κανονισμούς της UNESCO για διεθνείς διαγωνισμούς αρχιτεκτονικής και αστικής ανάπλασης, καθώς και σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές που συστήνει η UIA.
Πιο συγκεκριμένα, το θέμα του διαγωνισμού είναι ο σχεδιασμός ενός νέου Επιχειρηματικού Κέντρου (CBD – Central Business District) σε μία ευρύτερη περιοχή 120.000 m2 πίσω από το λιμάνι. Η πλεονεκτική θέση της περιοχής δίπλα στο λιμάνι και το ιστορικό κέντρο της πόλης, πολύ κοντά σε σημαντικά οδικά και σιδηροδρομικά δίκτυα, αλλά και κοντά σε βιομηχανικές ζώνες και υποδομές logistics, προσφέρει μοναδικές ευκαιρίες για βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη. Επιπλέον, η περιοχή πρόκειται να αναβαθμιστεί σημαντικά με την ολοκλήρωση σημαντικών μελλοντικών έργων υποδομής, όπως η αναβάθμιση του λιμένα, το δίκτυο Metro της Θεσσαλονίκης και η πολύ πιθανή ανάπτυξη του δυτικού προαστιακού σιδηροδρόμου. Τέλος, ιδιαίτερα σημαντική είναι και η εν εξελίξει αναβάθμιση του αεροδρομίου «Μακεδονία» της Θεσσαλονίκης, η οποία θα οδηγήσει (μέχρι το 2021) σε ένα διευρυμένο σύγχρονο αεροδρόμιο με σημαντικά αυξημένη χωρητικότητα, δημιουργώντας τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την ενίσχυση της διασύνδεσης της πόλης με το διεθνές περιβάλλον.
Συνεπώς, με γνώμονα την ισχυρή ανάπτυξη της περιοχής σε περίπτωση επιτυχούς ανασχεδιασμού, ο Διαγωνισμός Αρχιτεκτονικών Ιδεών «ArXellence 2» αποτελεί μία σημαντική πρόκληση αστικής αναγέννησης. Είναι το πρώτο και πιο αποφασιστικό βήμα προς την εκπλήρωση των προσδοκιών για τον επαναπροσδιορισμό της Θεσσαλονίκης ως μία σύγχρονη, κοσμοπολίτικη πόλη.
Μέσα από τις νέες, καινοτόμες προτάσεις που θα αναπτυχθούν στο πλαίσιο του διαγωνισμού, θα προετοιμαστεί το έδαφος για την αναγέννηση αυτής της παρηκμασμένης αστικής περιοχής, στη μεταμόρφωση της οποίας θα συνεισφέρουν καθοριστικά και οι πρωτοβουλίες και η υποστήριξη τόσο της τοπικής αυτοδιοίκησης, όσο και του ιδιωτικού τομέα. Επικυρώνοντας τη βαρύτητα και τη σημασία του για τους δημόσιους και τοπικούς φορείς, ο διαγωνισμός διεξάγεται υπό την αιγίδα του Ελληνικού Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, του Δήμου Θεσσαλονίκης, του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Υποκατάστημα Κεντρικής Μακεδονίας) και του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης.
Ο διαγωνισμός ξεκίνησε στις 9 Μαρτίου 2020 και οι εγγραφές θα είναι ανοιχτές μέχρι τις 25 Μαΐου 2020. Η προθεσμία υποβολής των προτάσεων είναι στις 15 Οκτωβρίου 2020. Η αξία των βραβείων ανέρχεται στα 60.000 € και οι 6 νικητές μαζί με τους 4 επαίνους θα ανακοινωθούν στις 25 Νοεμβρίου 2020. Την τελετή απονομής των βραβείων θα ακολουθήσει μία 20ήμερη έκθεση στο Δημαρχείο της Θεσσαλονίκης, καθώς και μία παρόμοια έκθεση στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Για να ενημερωθείτε για την επίσημη, εγκεκριμένη από την UIA, προκήρυξη του διαγωνισμού και για την εγγραφή σας, μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα του διαγωνισμού: www.alumil.com/arxellence.
