Με αφορμή ανακοίνωση σχετικά με τη βιοκλιματική ανάπλαση της Πλατείας Μαβίλη και τις αστήρικτες κατηγορίες ότι «Τα σχέδια του Δήμου Θεσσαλονίκης είναι εκτός πραγματικότητας», ο Αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων και Περιβάλλοντος, Θανάσης Παππάς, προχώρησε στην ακόλουθη τοποθέτηση:
«Είναι η δεύτερη φορά, μετά την κριτική τους για την Πλατεία Χρηματιστηρίου, που με απόλυτο και δήθεν επιστημονικό τρόπο οι «ΜΕΝΟΥΜΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ», απορρίπτουν τη μελέτη και τα σχέδια, εκφράζοντας αμφιβολίες για τη λειτουργικότητα του δρόμου και για τα υλικά, καθώς και επισημάνσεις για τα δίκτυα υποδομής και για το λίγο, όπως αναφέρουν, πράσινο.
Οι μελέτες του Δήμου υπόκεινται σε έναν ενιαίο σχεδιασμό, ο οποίος συνεχώς βελτιώνεται, ώστε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των πολιτών.
Η συγκεκριμένη μελέτη είναι αποτέλεσμα ενδελεχούς διερεύνησης με την Αρχιτεκτονική Σχολή και έχει εγκριθεί από τις αρμόδιες αρχαιολογικές υπηρεσίες και το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.
Πρέπει επομένως να επισημανθούν ορισμένα βασικά σημεία:
- Η μελέτη του Δήμου έχει στηριχτεί εν πολλοίς στην πρόταση της Ασημίνας Χατζημανώλη, της Αλεξάνδρας Μαραντίδου και του Γιώργου-Πέτρου Λαζαρίδη, η οποία έχει βραβευτεί στο πλαίσιο του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού ιδεών «Θεσσαλονίκη Χ4». Ο συγκεκριμένος διαγωνισμός που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το φορέα «Ενοποίηση Αρχειολογικών Χώρων και Αναπλάσεις Α.Ε.» αφορούσε στην αξιοποίηση ως συνδετικού κρίκου του «σταυρού» που σχηματίζουν οι δρόμοι μεταξύ τεσσάρων τυπικών οικοδομικών τετραγώνων σε υποβαθμισμένες γειτονιές της πόλης
- Στο πλαίσιο του διαγωνισμού αυτού, εξάλλου, είχαν αναζητηθεί προτάσεις που θα μπορούσαν να επηρεάσουν θετικά το μικροκλίμα κάθε περιοχής, καθώς και την ποιότητα ζωής των κατοίκων
- Δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα στο συνδυασμό των στοιχείων με τα νέα χαρακτηριστικά διαμόρφωσης που έχει αποκτήσει ο αστικός χώρος της ευρύτερης περιοχής μετά και την ανάπλαση του μνημειακού άξονα των Δώδεκα Αποστόλων, που ολοκληρώθηκε τα τελευταία χρόνια από το Δήμο Θεσσαλονίκης
- Οι δύο γειτονικές περιοχές πρέπει πολύ διακριτικά να διαφοροποιούνται και να συνδυάζονται αρμονικά, για να διατηρείται η αίσθηση της συνέχειας τόσο ως προς τα υλικά που χρησιμοποιούνται, όσο και ως προς τη χωροθέτηση των λειτουργιών του κοινόχρηστου χώρου.
Οι στόχοι που τέθηκαν στο πλαίσιο της μελέτης για τη βιοκλιματική αναβάθμιση της Πλατείας Μαβίλη κινούνται σε πέντε βασικούς άξονες:
- Στην αρχή αρμονικής σύνδεσης με την ανάπλαση των Δώδεκα Αποστόλων, ώστε να μη διασπαστεί η εικόνα συνοχής της ευρύτερης περιοχής
- Στην αναβάθμιση της εικόνας της περιοχής, όπως και της ποιότητας ζωής των πολιτών, με τον εκσυγχρονισμό των κοινόχρηστων χώρων και τη βελτίωση της λειτουργικότητάς τους
- Στην επιβολή ελεγχόμενης στάθμευσης, ώστε η Πλατεία και τα πεζοδρόμια να αποδοθούν στους πεζούς
- Στην ενίσχυση του αστικού πρασίνου
- Στη δημιουργία χώρων συγκέντρωσης και ξεκούρασης για τους κατοίκους της γειτονιάς
Σύμφωνα με το σχεδιασμό του Δ.Θ., οι διασταυρούμενες οδοί Μαβίλη-Παλαμά-Γλάδστωνος και Φειδίου-Ζεφύρων πρόκειται να ανασχεδιαστούν ως δρόμοι ήπιας κυκλοφορίας. Η διέλευση των οχημάτων δε θα απαγορεύεται καθολικά, αλλά η κίνησή τους θα είναι σε κάθε περίπτωση ήπια. Η λωρίδα στην οποία θα επιτρέπεται η κίνηση των οχημάτων θα έχει πλάτος 3,5 μέτρα.
Όπως προβλέπεται από τη μελέτη η ανάπλαση θα στηριχτεί στις αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Σε αυτό το πλαίσιο προτείνεται μεταξύ άλλων η ισχυρή παρουσία του υγρού στοιχείου, ιδιαίτερα στα τμήματα του χώρου που είναι θερμότερα. Με σκοπό το φυσικό δροσισμό της Πλατείας κατά τους θερινούς μήνες, προτείνεται η διαμόρφωση υδάτινων επιφανειών στο δυτικό τμήμα της. Συγκεκριμένα προβλέπεται η κατασκευή ενός σιντριβανιού, το οποίο θα αποτελείται από τρεις σειρές με πίδακες νερού.
Παράλληλα, προβλέπεται η βελτίωση του δημοτικού φωτισμού με τη χρήση φωτιστικών εξοικονόμησης ενέργειας. Στην περιοχή έχει σχεδιαστεί να χρησιμοποιηθούν δύο τύποι φωτιστικών σωμάτων. Σύμφωνα με τη μελέτη του έργου, αυτά που θα χρησιμοποιηθούν για το φωτισμό των δρόμων της περιοχής θα είναι όμοια με τα φωτιστικά που τοποθετήθηκαν πρόσφατα στην περιοχή των Δώδεκα Αποστόλων, ενώ για την Πλατεία Μαβίλη θα προτιμηθεί ένας φωτισμός περισσότερο διακριτικός.
Στο πλαίσιο των παρεμβάσεων που έχουν σχεδιαστεί για τη βελτίωση του μικροκλίματος της περιοχής, προβλέπεται και σημαντική ενίσχυση του αστικού πρασίνου. Ειδικότερα, η ευρύτερη περιοχή της Πλατείας Μαβίλη πρόκειται να εμπλουτιστεί με 68 δένδρα αειθαλή και φυλλοβόλα, ώστε να δημιουργείται μια εναλλαγή χρωμάτων ανάλογα με τα στάδια της ανθοφορίας και του φυλλώματός τους. Στα παρτέρια θα φυτευτούν 491 πολυετείς θάμνοι. Σε ό,τι αφορά τις οδούς Μαβίλη, Γλάδστωνος, Κωστή Παλαμά, Ζεφύρων και Φειδίου, προβλέπεται να δημιουργηθούν νέες δενδροστοιχίες με φυλλοβόλα δένδρα.
Επισημαίνεται πως η άστοχη κριτική για αντικατάσταση οδοστρωμάτων και χρήσης ψυχρών υλικών θα μπορούσε να αποφευχθεί, αν κάποιος έδινε βαρύτητα στις επισημάνσεις της μελέτης, όπως ότι ο ψυχρός τσιμεντοκυβόλιθος που χρησιμοποιήθηκε ως κυρίαρχο υλικό επίστρωσης των οδοστρωμάτων και των πεζοδρομίων ανήκει σε αυτά τα υλικά. Κατά συνέπεια και ο διάτρητος τσιμεντοκυβόλιθος που επιστρώνεται στις θέσεις στάθμευσης στη Μαβίλη και σε παρτέρια της Πλατείας, το νέο υλικό οδοστρωσίας καθώς και η αύξηση του πλάτους των πεζοδρομίων απαιτούν ολική αντικατάσταση των υφιστάμενων οδοστρωμάτων, προκειμένου να παραδοθεί ένας χώρος με συνέχεια χωρίς ανομοιομορφίες υλικών.
Τέλος, με δεδομένο ότι η περιοχή είναι πυκνοδομημένη, ο προσανατολισμός των κύριων οδών της είναι δυσμενής για τους θερινούς μήνες (δυτικός στις Μαβίλη και Κ. Παλαμά και νοτιοδυτικός στη Γλάδστωνος) με αποτέλεσμα το 81% του οδοστρώματος να εκτίθεται για μεγάλη διάρκεια στο δυνατό νότιο και δυτικό ηλιασμό. Παράλληλα, το ύψος των κτιρίων δεν συνεισφέρει στον σκιασμό του οδοστρώματος στις ώρες δυνατού θερινού ηλιασμού, αυξάνοντας σε περίοδο καύσωνα τη συχνότητα εμφάνισης του φαινομένου της αστικής θερμικής νησίδας στην περιοχή.
Είμαστε ευτυχείς για την κριτική του «ΜΕΝΟΥΜΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ» τώρα, πριν από την έναρξη του έργου. Θα επανέλθουμε αφού τελειώσει, για να προβούμε στην τελική αποτίμηση της ωφελιμότητας ή μη του έργου».
