Η παρουσίαση της μελέτης με τίτλο «Σταθμός Βενιζέλου με κατά χώραν διατήρηση των αρχαιοτήτων που έχουν αποκαλυφθεί», πραγματοποιήθηκε σήμερα, Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2017, στην αίθουσα Συνεδριάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης.
Η μελέτη εκπονήθηκε από την «Αττικό Μετρό Α.Ε.» και βασίζεται στα πορίσματα της Ομάδας Εργασίας που συστάθηκε στο πλαίσιο του Μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ των Υπουργείων Πολιτισμού και Υποδομών, της «Αττικό Μετρό Α.Ε.» και του Δήμου Θεσσαλονίκης και έχει εγκριθεί από την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λυδία Κονιόρδου, κατόπιν ομόφωνης γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.
Στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος, Γιάννης Μπουτάρης, υπερθεμάτισε όσον αφορά τη σημασία που αποδίδει η Διοίκηση του Δήμου στο επιστημονικό δυναμικό της πόλης, καθώς και στο ιστορικό της παρελθόν, που αναδεικνύεται, όπως τόνισε, πολύτιμο. «Συνειδητοποιήσαμε την αξία των ευρημάτων στο ύψος της κατασκευής του σταθμού Βενιζέλου, από τις επαφές μας με τους Αρχαιολόγους. Και έτσι είπαμε ότι τα ευρήματα αυτά πρέπει να αποτελέσουν έναν πυρήνα για το όραμα της πόλης να αναδείξει την ιστορία της, με όλα τα επακόλουθα που έχει αυτή η ανάδειξη, αλλά και την τουριστική αξιοποίηση των αρχαιοτήτων».
Ο Γιάννης Μπουτάρης σημείωσε ότι η λύση για τον ανασχεδιασμό του σταθμού Βενιζέλου που εγκρίθηκε από την Υπουργό Πολιτισμού κατόπιν ομόφωνης γνωμοδότησης του ΚΑΣ είναι η καλύτερη δυνατή. «Η λύση αυτή αποτελεί πλέον τον πυρήνα αυτού που ονειρευόμαστε ως τον αρχαιολογικό περίπατο της πόλης. Να ξεκινάμε με άξονα τα ευρήματα του σταθμού, στις μικρές πλατείες που θα δημιουργηθούν στο Αλκαζάρ και στο Μπεζεστένι, εν συνεχεία στην Πλατεία Διοικητηρίου, στον Άγιο Δημήτριο, την Αχειροποίητο, τη Ρωμαϊκή Αγορά, την Παναγία Χαλκέων και το Καπάνι. Είναι ευθύνη του Δήμου να αναδείξει την ιστορία της πόλης και τα πλούτη της. Πρέπει να αντιληφθούμε ότι η καταναλωτική κοινωνία στην οποία ζούμε δεν αποφέρει μακροπρόθεσμα οφέλη, σε αντίθεση με την αξιοποίηση της ιστορίας μας» κατέληξε ο Δήμαρχος.
Η Γενική Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και πρόεδρος του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, Μαρία Ανδρεαδάκη – Βλαζάκη, έκανε μια αναδρομή της διαχείρισης των αρχαιολογικών ευρημάτων, η οποία, όπως υπενθύμισε, απασχόλησε το ΚΑΣ ήδη από τον Ιανουάριο του 2013. «Η λύση που εγκρίθηκε και σήμερα παρουσιάζεται στο φυσικό κοινό της, στους πολίτες της Θεσσαλονίκης, αποτελεί επίτευγμα της σύγχρονης μηχανικής, που συνομιλεί με ειλικρίνεια και επί ίσοις όροις με την αρχαιολογική προΰπαρξη για την οποία εμπνεύστηκε. Καταρρέει ο ισχυρισμός μη ύπαρξης εφικτής τεχνικής λύσης για τη διατήρηση των αρχαίων κατά χώραν με την ταυτόχρονη πρόοδο του έργου κατασκευής του σταθμού» τόνισε χαρακτηριστικά η κ. Βλαζάκη. Η ίδια, διευκρίνισε ότι μια νέα Ομάδα Εργασίας θα αναλάβει τον τρόπο ανάδειξης των αρχαιοτήτων που αποκαλύφθηκαν στους διάφορους σταθμούς του Μετρό, ώστε όλος ο κόσμος, πολίτες και επισκέπτες, να έρθουν σε επαφή με το παρελθόν της πόλης.
«Η αρχαιολογική έρευνα, η ανασκαφική τεχνογνωσία και πρωτίστως το ίδιο το εύρημα αναδεικνύεται ως στοιχείο προστιθέμενης και ανεκτίμητης αξίας, προσδίδοντας περιεχόμενο στην έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης» κατέληξε η κ. Βλαζάκη.
Ο Πρόεδρος της Αττικό Μετρό ΑΕ, Γιάννης Μυλόπουλος, στην εισήγησή του κάλεσε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να ενώσουν τις δυνάμεις τους, για ένα έργο που θα αλλάξει την πόλη. «Πρέπει να γίνει σαφές ότι η λύση της Αττικό Μετρό ΑΕ, στην οποία στηρίχθηκε η μελέτη, σήμερα είναι μονόδρομος. Πρώτον, διότι η λύση της κατά χώραν ανάδειξης των αρχαιοτήτων, σύμφωνα με τη γνώμη των ειδικών επί του θέματος αρχαιολόγων, αποτελεί την πλέον ενδεδειγμένη επιστημονικά λύση, καθώς διατηρεί ανέπαφο το 91% των ευρημάτων και διασφαλίζει την ολοκληρωμένη ανάδειξή τους ως ενιαίου συνόλου. Και δεύτερον διότι είναι η μόνη συμβατή με τη νομιμότητα λύση, στη σημερινή συγκυρία». Όπως σημείωσε ο ίδιος η λύση αυτή βρέθηκε κατόπιν δύο σημείων που άλλαξαν στην αντίληψη της Αττικό Μετρό, με το πρώτο να αποτελεί τη βούληση για συνεργασία στο πλαίσιο της Ομάδας Εργασίας που συγκροτήθηκε κατόπιν του Μνημονίου Συναντίληψης – «και η σύνθεση έφερε αποτέλεσμα», είπε χαρακτηριστικά – και το δεύτερο, τη διευρυμένη πλέον αντίληψη της Αττικό Μετρό σχετικά με το τι είναι το Μετρό: «Δεν είναι απλώς ένα συγκοινωνιακό έργο, αλλά ένα έργο που βοηθάει στη βιώσιμη ανάπτυξη, δεν θα επιλύσει απλώς το συγκοινωνιακό και το περιβαλλοντικό πρόβλημα της πόλης, αλλά ταυτόχρονα θα επιφέρει και ανάπτυξη», ανέφερε. «Καλώ, λοιπόν, τους φορείς και τους πολίτες της Θεσσαλονίκης να γυρίσουμε την πλάτη σε ένα κακό παρελθόν άγονων αντιπαραθέσεων και τεχνητών διλημμάτων», κατέληξε ο κ. Μυλόπουλος.
Σε παρέμβασή του ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Θεσσαλονίκης και συντονιστής της συζήτησης, Παναγιώτης Αβραμόπουλος, πρότεινε να δοθεί η δυνατότητα να καταστεί επισκέψιμος ο αρχαιολογικός χώρος του Σταθμού Βενιζέλου για περιορισμένο χρονικό διάστημα ενός περίπου μηνός, ώστε να δοθεί η δυνατότητα στους πολίτες να επισκεφθούν τον αρχαιολογικό χώρο προτού ξεκινήσουν οι εργασίες κατασκευής του Σταθμού. Η πρότασή του έγινε δεκτή από τον Προϊστάμενο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, Ιωάννη Κανονίδη.
Ο κ. Κανονίδης, στην ομιλία του έκανε λόγο για επιτυχή κατάληξη της πρότασης της Ομάδας Εργασίας. «Επιτυγχάνεται η προστασία της υλικής υπόστασης ενός σημαντικού αρχαιολογικού χώρου, καθώς και η ένταξή του στην καθημερινή ζωή των πολιτών, ώστε η μνημειακή διασταύρωση του παρελθόντος να αναβιώσει μέσα από το σύγχρονο σταυροδρόμι Εγνατίας και Βενιζέλου, διατηρώντας αδιάλειπτα την ιστορική και συλλογική μνήμη» ανέφερε.
Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ, Δημοσθένης Σβολόπουλος, επισήμανε τα επιμέρους προβλήματα και τις λύσεις που δόθηκαν, και συγκεκριμένα:
-
Τη διατήρηση in situ του συνόλου των αρχαιοτήτων εντός του κελύφους του σταθμού και του περιγράμματος του Τεχνικού Έργου και την προβολή τους με τον βέλτιστο τρόπο, με τη διαμόρφωση ενός αρχαιολογικού χώρου που να αποτελεί οργανικό τμήμα του ανασχεδιασμένου Σταθμού
-
Τον σχεδιασμό σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές του Σταθμού και
-
Τον σχεδιασμό του περιβάλλοντος αστικού χώρου
Ο Διευθυντής Έργων του Μετρό Θεσσαλονίκης, Γιώργος Κωνσταντινίδης, προχώρησε στην παρουσίαση σχεδίων, με αντικείμενο τις λύσεις ανασχεδιασμού του σταθμού με την κατά χώραν διατήρηση των αρχαιοτήτων.
Η Πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων, Όλγα Σακαλή, ευχαρίστησε τα μέλη του συλλόγου, τον Δήμαρχο, τα στελέχη του Δήμου, τους επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς καθώς και τους πολίτες που με την επιμονή τους συνέβαλλαν στη σημερινή ευτυχή, όπως τόνισε, κατάληξη.
Χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε ο Αν. Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, ενώ παραβρέθηκαν ακόμη βουλευτές, εκπρόσωποι της πανεπιστημιακής κοινότητας, παραγωγικών και πολιτιστικών φορέων της πόλης.
