ΒΠΚ: Επετειακή έκθεση "Το όραμα που έγινε πράξη", Γεωργίου & Αναστασίας Βαφόπουλου

Το Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο με αφορμή των εορτασμό των 40 χρόνων από την ίδρυση και λειτουργία  του και των 120 χρόνων από τη γέννηση του ιδρυτή του Πνευματικού Κέντρου και ευεργέτη της πόλης Γ.Θ. Bαφόπουλου διοργανώνει την

Επετειακή Εικαστική Έκθεση 

«Το όραμα που έγινε πράξη»

τα εγκαίνια της οποίας θα πραγματοποιηθούν τη
Δευτέρα 6 Νοεμβρίου 2023 και ώρα 19:00
στην αίθουσα εκθέσεων του Βαφοπούλειου Πνευματικού Κέντρου, 5ος όροφος

Η έκθεση θα έχει διάρκεια από 6/11/2023 έως 30/1/2024 και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να την επισκεφθούν
Δευτέρα – Παρασκευή τις ώρες  09:00 – 14:00 & 17:00 – 21:00.

Αφίσα:

Πρόσκληση:

Στην έκθεση, θα παρουσιαστούν 52 έργα τέχνης που αποτελούν προσωπική συλλογή του ζεύγους Γεωργίου και Αναστασίας Βαφοπούλου και κοσμούσαν την οικία τους.
Αποτελούν μια ενότητα, η οποία διαχωρίζεται από την ευρύτερη συλλογή έργων τέχνης του Βαφοπούλειου Πνευματικού Κέντρου. Μεταφέρθηκαν στο Βαφοπούλειο, από την οικία του ζεύγους, μετά το θάνατο της Αναστασίας Βαφοπούλου, το 2001. Σύμφωνα με την διαθήκη τους, επιθυμία των ιδιοκτητών της ήταν η συλλογή να διατηρήσει το αυτόνομο χαρακτήρα της και να μεταφερθεί αυτούσια στο κτίριο του Βαφοπούλειου Πνευματικού Κέντρου. Φυλάσσεται σε ιδιαίτερο χώρο, στο “Σπουδαστήριο του Γ. Θ. Βαφόπουλου”, μαζί με την προσωπική Βιβλιοθήκη και το αρχειακό υλικό, τα έπιπλα και τα προσωπικά αντικείμενα, ως τμήμα του Αρχείου, διατηρώντας με τον τρόπο αυτό έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα, αυτόν της προσωπικής οικογενειακής συλλογής.

Λίγα λόγια για τη συλλογή του ζεύγους Βαφόπουλου, από την Ιστορικό Τέχνης Χαρίκλεια Θεοχάρους:
Οι Βαφόπουλοι υπήρξαν συλλέκτες από τα νεανικά τους χρόνια. Η γνώση για τα εικαστικά δεδομένα της Ελλάδας, την εκάστοτε εποχή, η ευαισθησία και η οξυδέρκεια υπήρξαν και το βασικό κριτήριο επιλογής για την απόκτηση των έργων.
Παράλληλα, αρκετά έργα αγοράσθηκαν κατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους, στο εξωτερικό, κυρίως στην Ευρώπη.

Με κάποιους καλλιτέχνες, όπως με τον Πολύκλειτο Ρέγκο, διατηρούσαν από χρόνια και επί χρόνια σχέση φιλίας, με άλλους, όπως με τον Γιώργο Γουναρόπουλο, είχαν συγγενικούς δεσμούς. Αρκετοί από τους καλλιτέχνες είχαν εκθέσει το έργο τους στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο.

Η συλλογή περιλαμβάνει πορτρέτα του Γιώργου και της Αναστασίας Βαφοπούλου, ζωγραφισμένα από τον Πολύκλειτο Ρέγκο, τον Γιώργο Γουναρόπουλο-ένα σχέδιο ιδιαίτερα ποιητικό και απολύτως εκφραστικό- και τον Κώστα Λούστα, καθώς και ένα πορτρέτο της πρώτης συζύγου του Γιώργου Βαφόπουλου, της ποιήτριας Ανθούλας Σταθοπούλου, φιλοτεχνημένο από τον Φιλοποίμενα Κωνσταντινίδη το 1938, τοπία, νεκρές φύσεις, αφηρημένες συνθέσεις, θαλασσογραφίες, ελαιογραφίες, παστέλ, τέμπερες, υδατογραφίες, σχέδια με μολύβι και μελάνι και μικτές τεχνικές, έργα, των Ευθύμιου Παπαδημητρίου, Πολύκλειτου Ρέγκου, Σελέστ Πολυχρονιάδη, Nίκου Φωτάκι, Γιώργου Παραλή, Τάκη Ελευθεριάδη, Όμηρου Γεωργιάδη, Δημήτριου Δαρζέντα, Δώρας Μπούκη, Βασίλη Φελεκίδη, Μιχάλη Νικολινάκου, Δημοσθένη Αγραφιώτη, και Μαρίας Τσίκουλα-Γαϊτατζή, έργα χαρακτικής, ξυλογραφίες του Πολύκλειτου Ρέγκου, του Γιώργου Μόσχου, του Τάσσου (Αναστάσιου Αλεβίζου), ένα λινόλεουμ του Γιώργου Σικελιώτη, μία μεταξοτυπία της Κλειώς Νάτση και μία μεταξοτυπία της Λευκής Χρηστίδου. Επίσης, γλυπτά, σε ξύλο, μπρούντζο και ορείχαλκο, από τον Κυριάκο Καμπαδάκη, μία προτομή του Γ. Βαφόπουλου, σε χαλκό, από τον Νίκο Περαντινό και ένα αγαλματίδιο Άρτεμης σε χυτοσίδηρο, άγνωστου καλλιτέχνη, ολοκληρώνουν την συλλογή.

Άξιο παρατήρησης είναι ότι στη συλλογή αριθμούνται έντεκα έργα του Πολύκλειτου Ρέγκου, από τα οποία, πέντε είναι πορτρέτα του Γιώργου Βαφόπουλου, δύο ελαιογραφίες, μία υδατογραφία και δύο σχέδια και μία υδατογραφία, της Αναστασίας, ζωγραφισμένα σε διαφορετικές χρονικές περιόδους.

 Η γνωριμία των δύο αντρών χρονολογείται στα μαθητικά χρόνια του Γιώργου Βαφόπουλου. “Ήμουν ακόμη μαθητής στις μικρές τάξεις του Γυμνασίου, όταν μικρός κι ο Ρέγκος είχε σταλεί από τους τηνιακούς γονείς του στην Αθήνα. Και πολύ θαύμαζα, …, το νεαρό σπουδαστή, όταν ερχόταν το καλοκαίρι στη Θεσσαλονίκη”, γράφει  ο Βαφόπουλος, στο βιβλίο του “Σελίδες αυτοβιογραφίας”, το 1970. Και συνεχίζει: “…στα κατοπινά χρόνια συνδέθηκα πολύ στενά με το ζωγράφο τούτο, που στην εξελικτική του πορεία τόλμησε, με το πινέλο της βυζαντινής ωογραφίας, να ιστορήσει τη γέφυρα του Μπρούκλιν και τους ουρανοξύστες του Νέου Κόσμου” αποτυπώνοντας σε μία πρόταση το διάνυσμα της γραφής και της πορείας του καλλιτέχνη.

Για το πορτρέτο, το οποίο του ζωγράφισε ο Ρέγκος το 1942, αναφέρει: …” Και στα χρόνια της εχθρικής Κατοχής, καθώς οι στερήσεις είχαν μεταβάλει το πρόσωπό μου σε μορφή αγίου, βρήκε ο Ρέγκος το κατάλληλο κλίμα, για να φιλοτεχνήσει το πορτρέτο μου, σύμφωνα με τη δική του τεχνική.”

Η εξαίρετη αυτή προσωπογραφία του Βαφόπουλου, καθισμένου στο εσωτερικό ενός δωματίου, με ένα βιβλίο στο χέρι και το βλέμμα μετέωρο, επιτυγχάνει εκτός των εξωτερικών, περιγραφικών χαρακτηριστικών, για την απόδοση της φυσιογνωμικής πιστότητας και την μεταφορά  στον θεατή της προσωπικότητας και της εσωτερικότητας του ποιητή.

Ο ατομικός προσδιορισμός και η υπόσταση των εικονιζόμενων, του Γιώργου και της Αναστασίας, θα αποτυπωθούν και από τον Κώστα Λούστα στα πορτρέτα τους το 1991. Τα έργα ανήκουν στην   ενότητα “80+1 Πορτρέτα Προσωπικοτήτων της Θεσσαλονίκης”, επώνυμων προσώπων της πνευματικής και κοινωνικής ζωής της πόλης, τα οποία ο Λούστας ζωγράφισε εκ του φυσικού, από το 1991 έως το 1993, και παρουσιάσθηκαν σε έκθεση που διοργανώθηκε το 1993 από την Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης. Και με τον Λούστα ο Γιώργος Βαφόπουλος, είχαν γνωριμία από χρόνια, όταν ο ίδιος, διευθυντής τότε της Χ.Α.Ν.Θ, είχε επιμεληθεί την πρώτη ατομική έκθεση του καλλιτέχνη στο χώρο αυτό το 1961 και αργότερα, το 1991, τον είχε βραβεύσει  για την τριαντάχρονη προσφορά του στα εικαστικά, με έκθεση στο Βαφοπούλειο Πνευματικό Κέντρο.

Παρόλο ότι πρόκειται για δύο ξεχωριστά πορτρέτα, και στα δύο ο εικονιζόμενος και η εικονιζόμενη,  τοποθετούνται στην ίδια στάση, καθισμένοι, σε πλάγια όψη και με τα χέρια τοποθετημένα με τις παλάμες ανεστραμμένες πάνω στα γόνατα. Προς τα δεξιά κοιτά ο Γιώργος Βαφόπουλος, προς τα αριστερά η Αναστασία, έτσι ώστε τα έργα, τοποθετημένα το ένα δίπλα στο άλλο, φαίνεται πως συνομιλούν. Το χρώμα, της ίδιας κλίμακας και στα δύο έργα, υποβάλλει με τη δύναμή του, μέσα από τις αντιθέσεις και τις τολμηρές αντιπαραθέσεις του. Ο Λούστας, με το χαρακτηριστικό, εξπρεσιονιστικό του ιδίωμα, αποδίδει με γραμμή και χρώμα, με απόλυτη ελευθερία και ανεξάρτητα από τη φυσική εμφάνιση, την αφηρημένη δομή των μορφών εκφράζοντας απολύτως τον ψυχισμό τους.

Στο σύνολό της η συλλογή δίνει στοιχεία για τις αισθητικές, προσωπικές εκτιμήσεις των ιδιοκτητών της, καλύπτοντας ποικιλία εκφραστικών αναζητήσεων, μέσων, τεχνικών, χρονικών περιόδων, των εικαστικών που εκπροσωπούνται σε αυτήν, και κατ’ επέκταση, των ιδίων των αποδεκτών της.

Η διαισθητική βάση της δημιουργίας της είναι εν τέλει και ο κύριος παράγοντας, του χαρακτηρισμού της ως μοναδικής.